Geschiedenis spoorwegen
in en om
Roosendaal

 
Niets uit deze website mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van kopie, op digitale of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van auteur en/of webmaster.
 

Wilmarsdonk - Oorderen - Kruisschanssluis

 
Dit verslag is bedoeld om in woord en beeld enig inzicht te geven, hoe en waar de elektrische trams reden van de 'Nationale Maat-schappij van Buurtspoorwegen' (NMVB), in het bijzonder lijn 73. Die trams reden tot kort voor de 'Kruisschanssluis' via een aftakking van de op 18 november 1929 geopende (en nieuw aangelegde lijn tussen Ekeren (Dijk) en Oorderen. Het nieuwe stuk bleek echter geen succes. Lijn 73 werd op 18 juli 1932 geopend en opgeheven per 1 februari 1939.
 
 
 
01. Linksonder ligt de 'Kruisschanssluis'. Deze nieuwe sluis werd op 31 augustus 1928 plechtig in gebruik genomen als één van de eerste openbare werken in Belgie. Daarboven ligt de 'Boudewijnsluis', geopend in 1955.
 
Vanaf 10 augustus 1962 ging de 'Kruisschanssluis' verder door het leven als ‘Van Cauwelaertsluis’, naar Frans Van Cauwelaert, die in de jaren 1921-1932 burgemeester van Antwerpen was en als zodanig zorgde voor een uitbreiding van de havens in noordelijke richting. De brug aan de rivierkant heet ‘Van Cauwelaertbrug’ en die aan de andere zijde ‘Kruisschansbrug’.
 
 
02. De opening van de de 'Kruisschanssluis' ging gepaard met grote feestelijkheden. Een armada aan schepen met voorop onder andere het schip ‘Albertville’ met aan boord koning Albert I en koningin Elisabeth voer op 31 augustus 1928 als eerste de sluis binnen.
 
 
03. Bericht in het Roosendaalse dagblad 'De Grondwet' van 21 augustus 1928.
 
 
04. Het schip ‘Albertville’ met aan boord koning Albert I en koningin Elisabeth ligt op 31 augustus 1928 in de 'Kruisschanssluis'. Een massa volk is op de been om het schouwspel te bekijken. De sluis is 270 meter lang en 35 meter breed en heeft een diepte van bijna tien meter.
 
 
05. Bericht in het Roosendaalse dagblad 'De Grondwet' van 30 augustus 1928.
 
 
06. Het schip ‘Albertville’ met aan boord koning Albert I en koningin Elisabeth ligt op 31 augustus 1928 in de 'Kruisschanssluis'. Een massa volk is op de been om het schouwspel te bekijken.
 
 
07. Bericht in het Roosendaalse dagblad 'De Grondwet' van 1 september 1928.
 
 
08. In latere jaren is menig prentbriefkaart van een of meer schepen in de 'Kruisschanssluis' uitgebracht.
 
 
09. In latere jaren is menig prentbriefkaart van een of meer schepen in de 'Kruisschanssluis' of één van de bruggen uitgebracht.
 
 
10. In latere jaren is menig prentbriefkaart van een of meer schepen in de 'Kruisschanssluis' of één van de bruggen uitgebracht.
 
 
11. In latere jaren is menig prentbriefkaart van een of meer schepen in de 'Kruisschanssluis' of directe omgeving uitgebracht.
 
 
12. In latere jaren is menig prentbriefkaart van een of meer schepen in de 'Kruisschanssluis' of directe omgeving uitgebracht. Tijdens de oorlog bleef de sluis praktisch ongehavend, ondanks het feit dat de Duitsers tussen 7 oktober 1944 en 30 maart 1945 pogingen deden om de haven met hun V-1’s en V-2’s te bestoken.
 
 
13. In latere jaren is nog menig prentbriefkaart van een of meer schepen in de 'Kruisschanssluis' of directe omgeving uitgebracht.
 
 
14. Binnen de sluis op een rustig tijdstip.
 
 
15. Buiten de sluis op een rustig tijdstip.
 
Uiteindelijk werd het aantal schepen (en de grootte ervan) steeds groter, zodat in 1955 de Schelde de ‘Boudewijnsluis’ in gebruik werd genomen na de inhuldiging door koning Boudewijn. Deze is 360 meter lang en 45 meter breed en heeft een diepte van ruim tien meter. Deze sluis werd de drukste sluis in jaren zestig en zeventig. Twee tot drie schuttingen lagen soms te wachten, zowel buiten als binnen de sluis. Uiteindelijk kwam de ‘Zandvlietsluis’ in 1967 in bedrijf en werden de wachttijden aan de ‘Boudewijnsluis’ beduidend minder.
 
 
16. Zo er vele prentbriefkaarten zijn uitgebracht over de Kruisschanssluis, zo weinig is er te vinden over trams tussen Wilmarsdonk en de 'Kruisschanssluis'. Zelfs is er nooit iets geschreven over de bedoeling van dit korte traject, althans mij is hiervan niets bekend. Was het misschien bedoeld voor schepelingen die nog op het laatste moment aan of van boord konden gaan, of voor toeristen die daar pas wilden opstappen of aan land gingen?